2017.06.26

Śladami historii narodu żydowskiego w Dobrej

Teraźniejszość stanowi pomost łączący przeszłość z przyszłością. Na historię mieszkańców powiatu tureckiego składają się wydarzenia społeczności z poszczególnych gmin. Dobra stała się strażnikiem pamięci i miejscem spotkań tradycji ze współczesnością, a także przestrzenią, gdzie kultura żydowska wchodzi w dialog z kulturą polską.

Tam, gdzie przed wybuchem drugiej wojny światowej znajdował się cmentarz żydowski w Dobrej, 22 czerwca br., zgromadzili się zaproszeni reprezentanci świata polityki, kultury, nauki oraz religii, po to, aby uczestniczyć  w uroczystym odsłonięciu tablicy z 95 nazwiskami spoczywających tam Żydów. Inicjatywa powstała przy wsparciu Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny oraz pracy Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Dobrej. Symboliczny kamień na tablicy upamiętniającej ofiary Holocaustu, jako pierwszy złożył więzień obozu Auschwitz, dr Leon Weintraub. To za jego inicjatywą  w 2008 r. odrestaurowano cmentarz w Dobrej. Z powiatem tureckim łączy go sentymentalny rodzaj  więzi bo to właśnie z Dobrej pochodziła jego matka. Dzień wcześniej, dr Weintraub odwiedził turkowskie liceum i opowiedział o swojej trudnej, obozowej historii młodzieży. Takie spotkania dają świadectwo prawdziwego dialogu kulturowego. Z kolei zasłyszane nazwy obozów Zagłady przestają być dla uczniów tylko punktami na mapie, lecz stają się w ich świadomości miejscami, w których ginęli także Żydzi z okolicznych miejscowości.

O losach dobrskich Żydów, mieszkańcy powiatu mogli dowiedzieć się z relacji, które przez lata opracowywał tamtejszy katecheta i jednocześnie inicjator przedsięwzięcia – Paweł Janicki. Na uwagę zasługuje program edukacyjny „Szkoła Dialogu”, w który zaangażowali się  uczniowie i nauczyciele ze Zespołu Szkolno – Przedszkolnego. Możliwość poszerzania wiedzy na temat wielowiekowej obecności Żydów w Polsce nakreśliła obraz historii narodu mojżeszowego na terenie powiatu tureckiego. Dobrska przygoda ze „Szkołą Dialogu” rozpoczęła się pięć lat temu. Młodzież pod kierunkiem trenerów Fundacji Forum Dialogu Między Narodami odkrywała ślady przeszłości w swojej miejscowości oraz samodzielnie przygotowywała projekt, który stał się formą ocalenia od zapomnienia bogatego dziedzictwa kultury jidysz.

Istotne jest więc, by uchronić pamięć o narodzie żydowskim, po to, aby przetrwała w rozległym łańcuchu pokoleń. Będzie to możliwe za sprawą zaangażowania w działania w przestrzeni publicznej poszczególnych miejscowości.

Zdjęcia